تامين اجتماعي ؛ چالش امروز و دغدغه فردا

سازمان تامين اجتماعي به عنوان بزرگترين سازمان بيمه گر كشور كه جمعيتي بالغ بر26ميليون نفر را تحت پوشش خود دارد هم چنان با مشكلات و معضلات  فراواني تا رسيدن به نقطه مطلوب مواجه است .

يكي از معضلات و مشكلات چشم گير  اين سازمان مربوط به خدمات درماني بيمه شدگان است  به نحوي كه با وجود اينكه سازمان تامين اجتماعي داراي تعداد زيادي بيمارستان ، درمانگاه و پلي كلينيك در سراسر كشور است اما به دليل عدم ارائه خدمات مطلوب بيمه شدگان ، بيماران مجبورند از مراكز درماني بخش خصوصي استفاده كنند كه در اين بين سازمان تامين اجتماعي هيچ گونه راهكار حمايتي  در اين باره اتخاذ نكرده است ضمن اينكه بيمه شدگان خود را ملزم كرده كه فقط در شرايط اورژانس مي توانند از مراكز خصوصي استفاده كنند .

دكتر بهزاد محموديه  رييس دفتر اسناد پزشكي استان تهران مي گويد : بيمه شدگان تامين اجتماعي از ابتداي سال 83  به جز موارد اورژانس نمي توانند براي درمان بيماري خود به مراكز خصوصي مراجعه نمايند و در صورت مراجعه غير اورژانس بيمه شدگان به مراكز خصوصي درماني  هزينه هاي درماني آنها از سوي سازمان تامين اجتماعي پرداخت نخواهد شد.

از سوي ديگر مدير عامل سازمان تامين اجتماعي در حالي به قرارداد سازمان با بيمارستان هاي خصوصي در استان هاي كشور به غير از تهران تاكيد مي كند كه بايد اذعان داشت قريب به اتفاق اكثر استانها به  ويژه مناطق محروم و بيمارستانهاي خصوصي نيز از كيفيت درماني و خدمات مطلوبي برخوردار نبوده و ادعاي اين گفته را مي توان در حضور بي رويه بيماران شهرستاني در تهران مشاهده نمود.

شريف زادگان  كيفيت ارائه خدمات  بيمارستان ميلاد را حتي از ديگر بيمارستانهاي بخش خصوصي نيز بهتر مي داند اما  به اين نكته اشاره نمي كند كه بيماران در مراجعه به اين بيمارستان بايد ماهها پشت نوبت قرار گيرند و حتي براي يك ويزيت معمولي در صفهاي طويل به سر برند .

 سازمان تامين اجتماعي در بخش بيمه  اي نيز با مشكلات و موانع عديده اي مواجه است  ،  نمونه بارز اين مساله در عدم پرداخت معوقه هاي قبل از سال 79 بازنشستگان تامين اجتماعي است ، مساله اي كه با توجه به نياز شديد مالي اين افراد مي تواند گره گشاي بخشي از مشكلات 500 هزار بازنشسته اي باشد كه چشم اميد شان به دريافت اين حق و حقوق به جاي مانده است .

متاسفانه با ابلاغي كه از سوي دولت در اين خصوص صادر شد نيز نوعي ابهام و دو گانگي را در نزد اين قشر محروم و زحمتكش جامعه تشديد كرد،  چراكه بازنشستگان كشوري و لشكري قبل از سال 79 با تامين اعتباري كه از سوي دولت صورت گرفت توانستند حاصل  و دسترنج زحمات 30 ساله خود را دريافت كنند ،  اما بازنشستگان تامين اجتماعي مي بايست براي دريافت اين حقوق معوقه نگاهشان به حمايت هاي سازمان تامين اجتماعي باشد كه متاسفانه اين سازمان نيز هيچ تلاش و اقدامي در اين جهت صورت نداده است .

درواقع مي توان گفت سازمان تامين اجتماعي براي رسيدن به روز هاي درخشان و دست يافتن به اهداف عاليه يك سازمان بيمه گر و خدمات رسان هنوز راه طولاني در پيش دارد چراكه وقتي خدماتي كه از سوي اين سازمان ارائه مي شود با خدماتي كه سازمان هاي همنام در ساير  كشورها ارائه مي كنند را مقايسه مي كنيم ، در مي يابيم براي رسيدن به آسايش و رفاه در سايه تامين اجتماعي راه طولاني در پيش داريم .

 اما  با وجود مشكلات بيمه اي فراواني كه امروزه  با آن مواجه هستيم ، شايد شروع به كار وزارت رفاه و تامين اجتماعي در گشودن گره اي از هزاران گره كور زندگي اقشار محروم و آسيب پذير جامعه  موثر واقع شود  و تحولي در رفاه و امنيت اجتماعي آنان پديد آيد .

با توجه به اينكه مردم از نحوه خدمت رساني سازمانهاي بيمه اي و حمايتي رضايت چنداني ندارند و با توجه به اينكه درصد بسياري از مردم زير خط فقر زندگي مي كنند  و از خدمات درماني  با كيفيت مطلوب  بهره مند نيستند ، بايد اميدوار بود  با تشكيل وزارت رفاه  در سه محور امدادي ، حمايتي  و به خصوص  بيمه اي  شاهد تحولي در كيفيت ارائه خدمات در كشور باشيم .

تمامي سازمانهاي بيمه گر با مشكلات جدي مواجه هستند 

يك استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر در خصوص عملكرد سازمان تامين اجتماعي طي سالهاي گذشته مي گويد : در طول مجلس ششم 6 مورد از قوانين سازمان تامين اجتماعي مورد اصلاح قرار گرفت بنابراين  سازمان توانست در بحث رفع مشكلات قانون اقداماتي را انجام دهد .

دكتر مرتضي خيرآبادي در ادامه مي افزايد :  برخلاف كشورهاي ديگر در چند سال آينده بحث بازنشستگان تامين اجتماعي زياد خواهد شد و مشكل جدي  را در اين زمينه خواهيم داشت ، چراكه بازنشستگان انتظار دارند سرمايه هايي كه به اين سازمان داده اند در دوران بازنشستگي از آن استفاده كنند و به طور حتم بايد فكري اساسي در اين زمينه صورت گيرد تا موجبات نارضايتي قشر بازنشسته فراهم نشود .

 وي تاكيد مي كند  : دولت با پرداخت بدهي هاي سازمان تامين اجتماعي مي تواند بهترين كمك را براي رفع مشكلات سازمان انجام دهد تا هر چه بيشتر در جهت رفع مشكلات موجود اقدام شود  .

وي تصريح مي كند : متاسفانه امروزه در امر درمان با مشكلات جدي مواجه هستيم و اين مشكلات در تمامي سازمانهاي  بيمه گر ديده مي شود .

وي مي گويد : هم پوشاني كه در بيمه ها به چشم مي خورد يك مشكل جدي در كشور ما است  به گونه اي كه در حال حاضر 2 ميليون نفر دفترچه بيش از جمعيت كشور صادر شده و اين در حالي است كه حدود 10 ميليون نفر هنوز تحت پوشش هيچ نوع بيمه اي در كشور نيستند كه اين امر مي تواند يكي از نقاط ضعف سازمانهاي بيمه گر باشد.

سازمان تامين اجتماعي تا رسيدن به نقطه مطلوب فاصله بسيار دارد

خيرآبادي خاطر نشان مي كند :  با توجه به اينكه بيمه مكمل و  پايه  به درستي براي مردم مشخص نشده است ،  همين امر تداخلي  را در برنامه هاي سازمان خدمات درماني و نيروهاي مسلح و سازمان تامين اجتماعي ايجاد كرده است .

وي مي افزايد :  در قانون وزارت رفاه و تامين اجتماعي  پيش بيني شده كه دولت به صورت شفاف مشخص كند فردي كه به بيمارستاني مراجعه مي كند، بداند از چه طريق و چه نوع بيمه اي مي تواند مشكل درماني خود را حل  كند .

وي تصريح مي كند : در امر بيمه مكمل حدود 5/1 برابر بيمه پايه هزينه مي كنيم اما مردم ناراضي هستند در صورتيكه اگر 50 درصد بيمه مكمل را به بيمه پايه منتقل كنيم ، مي توانيم اكثريت جامعه را از رفاه نسبي در امر درمان برخوردار كنيم .

استاد دانشگاه تهران خاطر نشان مي كند : با وجود اينكه سازمان تامين اجتماعي گام هاي را جهت بهبود مسائل و مشكلات بيمه اي و درماني مردم  برداشته است اما تا نقطه مطلوب و رسيدن به رفاه اجتماعي كامل  فاصله زيادي دارد.

معاون اجتماعي سازمان مديريت و برنامه ريزي نيز در اين خصوص مي گويد : صندوق هاي تامين  اجتماعي بايد در همه مقاطع از محل حق بيمه اي كه از نسل فعلي دريافت مي كنند، آينده اجتماعي نسل آينده را تضمين كنند  و لذا تصميمات دراز مدت و وضعيت تعادل منابع و مصارف در اين صندوق ها اهميت فوق العاده اي دارد.

محمد رضا واعظ مهدوي مي افزايد :  در همه جاي دنيا فشارهايي از سوي خدمت گيرندگان وجود دارد براي اينكه سطح خدمات و كميت و كيفيت خدمات را بالاتر ببرند، امااين كار سرنوشت خدمت گيرندگان نسل فردا را به مخاطره مي اندازد و به همين دليل صندوق هاي تامين اجتماعي هميشه بايستي بين امكانات موجود خود و منابع  صندوق هايشان و توقعات و خواسته هايي كه خدمت گيرندگان دارند، تعادلي برقرار كند.

 سازمان تامين اجتماعي به نسبت منابع در اختيار موفق عمل كرده است

وي ادامه مي دهد : خدمت گيرندگان امروز پرداخت كنندگان ديروز اين صندوق ها بوده اند و پرداخت كنندگان امروز اين صندوق ها خدمت گيرندگان فردا خواهند بود ، بنابراين صندوق ها هميشه بايستي تعادلي را در سطح خدمات  خود ايجاد كنند كه  امكان ارائه خدماتشان در آينده نيز وجود داشته باشد و اگر بخواهند  به همه خواسته هاي خدمت گيرندگان امروز تمكين كنند ، وضعيت خدمت گيرنگان فردا به مخاطره مي افتد .

 وي مي گويد :  سازمان تامين اجتماعي به جهت اينكه توانسته  منابع وسيع و گسترده خود را از هر نوع استفاده مجامع مختلف و دستگاهها و بخش هاي مختلف حفظ كند نسبتا  موفق عمل كرده است ،  چراكه در سطح جهان يكي از مخاطراتي كه صندوق هاي  هاي تامين اجتماعي با آن مواجه هستند اين است كه به جهت اينكه نقدينگي صندوق ها زياد است مسوولين و سياست مداران كشورها اين صندوق ها را به عنوان  صندوق هاي پر پول تلقي مي كنند بدون اينكه به تعهدات آينده اين صندوق ها توجه داشته باشد به همين علت در هر زمان دچار كسري بودجه مي شوند،  گوشه چشمي به اين صندوق ها دارد،  در حالي كه سازمان تامين اجتماعي مهم ترين بعد كلان فعاليتش اين است كه اين صندوق را حفظ كند.